Page 77 - Life in Life - Haziran 2019
P. 77

İnsan nasıl bir canlıdır?                              ile gerçekleşir. Nörotransmitter denilen salgılar yoluyla
             Bizler, bizimle birlikte yaşayan mikroorganizma        da bağırsak beyin aksı üzerinden duygusal durumumuz
             denilen küçük canlılarla birarada yaşamaktayız.        üzerine de önemli etkiler göstermekte ve depresyon,
             Bizimle birlikte yaşayan bu küçük canlıların en ilgi   kaygı bozuklukları üzerine olan etkileri yapılan
             çekeni bağırsaklarımızda olan gruptur çünkü burada     araştırmalarda da bilimsel olarak gösterilmiştir.
             bulunanların sayıları toplamda bizim hücre sayımızdan   Mutluluk beyinde mi midede mi başlıyor?
             1.5 misli daha çoktur ve vücut fonksiyonlarımıza       Bağırsak mikrobiyotamızda bulunan ve fayda sağlayan
             etkileri çok dikkat çekicidir. Bu grup güncel olarak   mikroorganizmaların yediklerimizi sindirirken açığa
             bağırsak mikrobiyotası olarak adlandırılmaktadır.      çıkan kısa zincirli yağ asidi gibi düşük molekül ağırlıklı
             Bağırsak mikrobiyotamız bizi nasıl etkiler?            maddeler bağırsak sinir iletilerini birebir etkilemektedir.

             Bağırsakta bizimle birlikte yaşayan bu küçük canlı     Enterik sinir sistemi milyonlarca nöronal bağlantı
             topluluğu, bireysel farklılıklar gösteren dinamik bir   içermektedir ve bu mikroorganizma parçalanma son
             sistemdir. Anne karnında başlayan süreçte bakterilerin   ürünleri vücudumuzda bulunan tüm nörotransmitter
             vücudumuza yerleşmesi başlar ve doğumla birlikte       ve hormonal salgıların düzenlenmesinde önemli bir
             bağırsaklarımıza hızla yerleşirler. İlerleyen yaşlarda   rol oynamaktadır. Bu nedenle bağırsaklar ikinci beyin
             yaşam tarzı, çeşitli ilaçların özellikle antibiyotik   olarak adlandırılmaktadır. Bağırsak mikrobiyota
             kullanımı (antiinflamatuvar, proton pompa              yapısında faydalı ve zararlı bakteri oranının bozulması
             inhibitörleri, antidepresan), anne sütü, beslenme şekli   bağırsak geçirgenliğini değiştirmekte ve sızdıran
             gibi çevresel faktörlerden etkilenerek o kişiye özel   bağırsak oluşmasına yol açmaktadır. Sızdıran bağırsak
             mikrobiyota yapısı oluşmaktadır. Bizler bu kadar fazla   düşük düzeyli inflamasyona ve artan inflamatuvar
             mikroorganizma topluluğuyla birlikte bir büyük bir     sitokinler nöroinflamasyona neden olmaktadır. Mukozal
             makroorganizma olarak düşünülebiliriz.                 immün sistem aktivasyonu ile inflamatuvar ve nöroaktif
             Bağırsak sağlığı neden önemlidir?                      mediatörlerin salınımı ve sistemik dolaşımla ulaştığı
                                                                    beyinde kognitif ve davranış değişikliklerine yol
             Bağırsak mikrobiyotası sağlık ve hastalıkta insan için   açmaktadır. Bağırsak mikroorganizma popülasyonu ile
             büyük önem taşımaktadır. Bağırsak mikrobiyotasının     konak arasındaki karmaşık ilişki nedeniyle mikrobiyota
             vitamin sentezi, yağ asiti metabolizması, trigliserid   bağırsak-beyin ekseni tanımlaması yapılmaktadır.
             metabolizması gibi normal vücut fonksiyonlarına çok
             önemli etkileri vardır. Bu bakterilerin bazı metabolizma   Sinirsel aktivasyon molekülleri serotonin, melatonin,
             ürünlerinin birçok metabolik hastalığa etkisi vardır.   histamin ve asetilkolin gibi diğer mikroorganizma
             Günümüzün en önemli problemlerinden biri olan          türevli moleküllerin de mikrobiyota bağırsak-beyin
             fazla kilo, mikroorganizma oran değişiklikleri ve      aksında rolü vardır. Stres gibi merkezi uyarılar mukozal
             onların kendi metabolizma ürünlerinin bizim vücut      bağışıklığı, bağırsak mikrobiyotasını ve bağırsak
             salgılarımızın ve organlarımızın çalışmasını etkilemeleri   bariyer fonksiyonunu bozar. Bu dengesizlik sonucuna,
                                                                    esas etkisi merkezi sinir sisteminde bulunan ancak
                                                                    %95 bağırsaktan sentezlenen serotonin örnek olarak
                                                                    verilebilir. Bu nörotransmitter dengesizliği depresyonla
                                                                    birebir ilişkilidir. Nörotransmitter denilen salgılar yoluyla
                                                                    da bağırsak beyin aksı üzerinden ruh durumumuz üzerine
                                                                    de önemli etkiler göstermekte ve depresyon, kaygı
                                                                    bozuklukları üzerine olan etkileri yapılan araştırmalarda
                                                                    da bilimsel olarak gösterilmiştir. Yani mutluluğun sağlıklı
                                                                    bağırsakla ilişkisi artık kanıtlanmıştır.






                                                                                                                      77
                                                                                                                      77
   72   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82