Page 14 - Life in Life - Ekim 2015
P. 14
Tüm hekimlerin, ama özellikle hastaya bütüncül yaklaş- O halde tıpta insan bilimleri rahatsızlık, maluliyet (ye-
ması ve onu biyo psikososyal varlık olarak kabul etmesi tersizlik), tıp ve sağlık hizmeti noktalarında yaşananları
gereken birinci basamak hekimlerinin, karşılaştığı en bü- bütünleşmiş, disiplinler arası ve aslında felsefi biçimde
yük güçlüklerden birisi “belirsizlik”tir. Günümüzde klinik kaydedip yorumlayan bir alandır. Tıp eğitiminin çekir-
pratikte kullanılan kanıta dayalı rehberler bu güçlüğün dek müfredatında yer alması, öğrencilerin bu konulara
üstesinden gelmek konusunda tam olarak yardımcı ola- yakınlaşmasını sağlayacak ve gelecekte gerçekleştire-
mamaktadır. Tıpta özellikle bazı alanlarda eldeki kanıtlar cekleri klinik uygulamaları da etkileyecektir. Bu etki, has-
halen yeterince güçlü değildir ve bireyler arasındaki fark- talarının insani deneyimlerinden köken alan varoluşsal
lılıklar nedeniyle hastanın rahatsızlığını ortaya koyma bi- boyutu da dikkate almalarını sağlayacaktır. İnsan olma
çimi her zaman protokollerle uyumlu olmamaktadır. durumunu ele alan akademik disiplinlerden biri olarak
Üstelik aynı hastada birden fazla rahatsızlığın aynı anda sanat, yansıtma ve soyut düşünme yoluyla tıpta açımla-
var olması çoğunlukla kafa karışıklığı yaratmakta, hasta- yıcı perspektifler sunabilir. İnsanoğlu et ve kemik bütü-
ların hasta olma durumu ile başetme veya başedememe nünden yapılmıştır; ancak hisseden, duyan ve hissedip
becerileri de birbirinden farklılık göstermektedir. duyduğunu bilen bir bütün. Shakespeare’in IV. Henry
Tamamen insani özellikler söz konusu oyununda söylendiği gibi: “Etim başka bir in-
edildiğinden, doktorlar için de aynı sandan daha fazla ise, kırılganlığı da daha
farklılıkların geçerli olduğu söyle- fazladır” Biyolojik bilimler bu etten
nebilir . Hekimler çoğu zaman kemikten yapımızı anlamaya, açık-
gerçeklerden çok değerler lamaya ve sonuçta kendi kırılgan-
ve alışkanlıklarla, indirge- lığı içinde onu güçlendirmeye
meci bir tutumdan çok adamışlardır kendilerini.
kararsızlık ve belirsizlikle Tıp, doğal ve varoluşsal bo-
başetmek, herşeyin de- yutuyla bir bütün olan
neylerle açıklanamadığı insana, yani et ve kemik
bir dünyada yaşamak kütlenin kırılganlığına,
ve hekimlik yapmak etki etmek istiyorsa sade-
durumundadır. Bu ne- ce doğal (fiziksel) yapısını
denle, hekimlerin gün- değil aynı zamanda dene-
lük çalışma dünyalarını yimsel birikimini de dikka-
daha iyi kavrama ve gün- te almalıdır.
lük işleyişle başedebilme Tıp pratiği içinde yer alan
becerisi kazanmalarına, iyi profesyoneller , sanat yoluyla
bir klinisyen olmalarına yar- bireysel farklılıkları daha iyi an-
dımcı olabilecek herhangi bir layabilir, bireyin benzersiz yönle-
araç/yol bulunması çok faydalı rini ortaya çıkarabilir, düşünme ve
olacaktır., dil becerilerini zenginleştirerek, sık
insan bedenini doğal ve varoluşsal 2 bo- görülen tepki ve algılayışlara daha derin-
yutun iç içe geçmiş hali olarak tanımlamakta- lemesine bir bakış sunabilirler. Böylece hastalık
dır. ve rahatsızlıkları daha iyi tanımlayabilir, hastaların tedavi
Eğer insan bilimleri tüm varoluş alanlarında (kültürel, ve iyileşme süreçlerini daha iyi yönlendirebilirler .
tinsel, dinsel vb.) insan deneyimini konu ediniyorsa, tıp • Hastaların görsel bulgularını tanımaya yönelik görsel
da insan bilimleri de sağlık, hastalık, rahatsızlık, sağlık Genel eğitim (kültür) sanat etkinlikleri
bakımı, hasta-hekim iletişimi gibi özgün konularda insan • Empati yeteneğini geliştirme ve belirsizlikle baş etme
deneyimini inceleme konusu yapacaktır . becerisini Kişisel gelişim artırma amacıyla yapılan edebi-
Daha geniş anlamıyla tıpta insan bilimleri, geleneksel tıp yat okumaları
alanında yer alan bir olguya, geleneksel insan bilimleri • Hekim/yazar hastaların öykülerini değerlendirerek kli-
alanlarında geliştirilen raporlama, yorumlama ve teori nik becerilerin Biyomedikal perspektifin ötesinde yeni
oluşturma tekniklerinin uygulanması olarak tarif edilebilir. düşünme biçimleri geliştirilmesi bulmuşlardır.
14
14